Anasayfa
DERS 1: MS WINDOWS 2000'İ TANIMAK
Ders sonunda yapabilecekleriniz:
-Windows 2000 işletim sisteminin özelliklerini açıklamak.
-Windows 2000 ile gelen yeniliklerini açıklamak.
-Windows 2000 platformundaki işletim sistemlerini açıklamak.
-Windows NT ile Windows 2000 arasındaki farkları açıklamak.
-Windows 2000 Professional'ın temel özelliklerini açıklamak.
-Windows 2000 Advanced Server'ın temel özelliklerini açıklamak.
-Windows 2000 DataCenter Server'ın temel özelliklerini açıklamak.
I. MİCROSOFT WİNDOWS 2000
Microsoft Windows 2000, Microsoft tarafından geliştirilmiş, kurumsal, güvenilir, ölçeklenebilir, geniş kurulum olanaklarına ve çok sayıda yönetim aracına sahip yeni ve güçlü bir işletim sistemidir. Windows NT işletim sistemlerinin bir devamı ya da Windows NT 5.0 olarak yorumlanabilir.
Windows 2000 kurumsal (enterprise) alanda kullanılması gereken bir işletim sistemidir. Bu nedenle en önemli özelliklerinin başında yönetim olanakları be altyapı tasarımı gelir. Windows 2000, uygulama geliştiriciler içinde iyi bir ortam sağlamıştır.
Windows 2000, değişik paketleri olan bir ürün olarak ortaya çıkmanın yanı sıra kısa zamanda Exchange Server 2000, SQL Server 2000 gibi bütün sunucu yazılımlarını da bu ortama taşımayı sağlayan temel bir dönüşümü de başlatmıştır. Önümüzdeki yıllarda artık bütün bu sunucu yazılımlarını Windows 2000 üzerinde göreceğiz.
Microsoft Windows 2000'in yenilikleri ve özellikleri değişik açılardan ele alınabilir. Bunlardan birisi aşağıdaki sıralamadır:
-En Kolay Windows
-Windows NT Gücü ve Güvenliği
-Windows 98'den Daha İyi
Şimdi bu genel özelliklere kısaca bakalım:
NOT: Bu dokümanlar Faruk Çubukçu tarafından hazırlanmıştır. Burada adı geçen ticari ünvanlar ve markalar bilgi amaçlı kullanılmışlardır ve kendi imtiyazlarına sahiptirler. Bu dokümanlar ticari amaçlı olarak kullanılmaz. Daha fazla bilgi için [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] adresine bakınız.
A. EN KOLAY WİNDOWS
Server sürümleriyle ağ (network) kurmak ya da Professional sürümü ile tek başına kullanabileceğimiz en kolay işletim sistemidir. Temel işlemleri ve Web işlemleri için kullanabileceğiniz en basit işletim sistemidir. Office 2000 sistemi kişiselleştirilmiş mönü sistemi, program seçeneklerini için balon açıklamalar, donanımı yapılandırma ve bağlantı sihirbazları gibi çok sayıda araç ile daha kolay bir kullanım ve yönetim söz konusudur.
Yeni özellikleriyle bozulan uygulama dosyalarını bulmak ve otomatik olarak tamir etmek gibi teknolojik özellikleri pürüzsüz bir işletimi sağlar. Ayrıca kurmak ve yönetmek için de çok sayıda araca sahiptir.
B. WİNDOWS NT GÜCÜ
Windows 2000 işletim sistemleri güvenlik ve performans bakımından Windows NT'yi temel almaktadır. Windows 2000 ile çok büyük bellek alanlarından yararlanabilmek söz konusudur. Bununla birlikte 64 MB ana bellek kapasiteli bilgisayarlarda yüksek performans elde edebilirsiniz. Ayrıca çok sayıda işlemci desteği ile gereken uygulamalara ek performans sağlanabilir.
Windows 2000 ayrıca güvenlik olarak Windows NT'yi temel alır. Windows NT benzeri güvenlik sistemine ek olarak EFS dosya sistemi ile sabit diskler üzerindeki verileri şifreleyerek korur. Kerberos 5 gibi endüstri standardı olan onaylama (authentication) protokolleri kullanılır.
Bunun dışında Windows 2000 ile sağlanan elektronik kimlik kartı desteği ile bilgilerin korunması sağlanır. Bu düzenlemeler onaylama, dijital imza ve alışveriş gibi işlemleri içerir.
C. WİNDOWS 98'DEN DAHA İYİ
Eskiden beri "daha iyi Windows" sözcükleriyle Windows ortamını en iyi temsil etme ifadeleri kullanılmaktadır. Windows 2000 de Windows 98'den iyidir. Windows 2000, "Plug and Play" özelliği ve diğer özellikleriyle sağladığı yeni kuşak donanım ve aygıt desteği ile Windows 98 ile gelen teknolojik üstünlükleri içermektedir.
-Mobil kullanıcı desteği; ACPI (Advanced Configuration and Power Interface) ile sağlanan gelişmiş güç yönetimi özellikleri.
-Çevrimdışı (offline) çalışma; ağ üzerindeki dosyaların kopyalarının bilgisayara alınması ve ağ bağlantısının olmadığında çevrimdışı olarak çalışmayı sürdürebilme özelliği. Daha sonra zaman uyumu (synchronization) yöneticisi ile dosyalar arasındaki farklılıklar giderilir.
-Plug and Play (Tak ve Kullan) özelliği.
-USB (evrensel seri veri yolu) desteği.
-AGP (Accelerated Graphics Port) ile yüksek kaliteli grafik görüntüsü desteği.
II. WİNDOWS 2000 PLATFORMU
Windows 2000 platformunun yapabileceklerini anlamak için en uygun Windows 2000 platformunun seçilmesi gerekir. Windows 2000 işletim sistemi dört ayrı ölçekte pazara sunulmuştur:
-Windows 2000 Professional
-Windows 2000 Server
-Windows 2000 Advanced Server
-Windows 2000 Datacenter Server
A. WİNDOWS 2000 PROFESSİONAL
Windows 2000 Professional, Windows NT Workstation yerine geçecek bir üründür. Yüksek performansa ve güvenliğe gereksinim duyacak kişisel kullanımlar için ve kurumsal alanda sunucu ürünlere client (istemci) olabilecek bir masaüstü işletim sistemidir. Diğer bir deyişle Windows 2000 ağlarının doğal bir istemcisi olarak kullanılır.
Windows 2000, Windows 98 ile gelen bütün teknolojileri desteklemekle birlikte özellikle mobil kullanıcıları desteklemek için yeniliklere sahiptir. İletişim, donanım uyumluluğu ve yazılım kuruluşlarında kullanılmak üzere yeni teknolojilere sahiptir.
B. WİNDOWS 2000 SERVER
Windows 2000 Professional ile gelen bütün yenilikleri kapsamaktadır. Ağ yönetimi için çok sayıda servise sahiptir. File, print, application (uygulama) ve Web sunucusu (server) olarak kullanılmak üzere geliştirilmiştir.
Windows 2000 Server işletim sistemi Windows NT 4.0'ın gelişmiş özellikleri üzerine kurulmuştur. Gelişmiş bellek ve işlemci desteğine sahiptir. En önemli özelliği Active Directory servisidir. Active Directory, Windows 2000 ağı içinde bir servistir. Bu servis ağ kaynakları (kullanıcılar, gruplar, bilgisayarlar vb.) hakkında bilgi saklar. Ağ kaynaklarına erişmek ve onları yönetmek artık Active Directory Servisinin arabirimi olan programlar aracılığıyla yapılır. Windows 2000 Active Directory servisi, sistem konfigürasyonu, kullanıcı düzenlemeleri, uygulamalar hakkında bilgi saklar. Policy düzenlemeleriyle birlikte sistem yöneticileri kullanıcıların masaüstlerini (dağıtım masaüstü yönetimi), ağ servislerini ve yazılımlarını (uygulamaları) merkezi olarak bir noktadan yönetebilir.
C. WİNDOWS 2000 ADVANCED SERVER
Windows 2000 Server ile gelen bütün özellikleri kapsamanın yanı sıra gelişmiş bellek yönetimi ve clustering (kümeleme) gibi teknolojilere sahiptir. Windows 2000 Advanced Server büyük ağları yönetmek için geliştirilmiştir.
Clustering (kümeleme) ağ üzerindeki sunucuları bir birine bağlayarak sistemin (disk kaynakları ve uygulamalar) kesintisiz olarak kullanılmasını sağlar.
D. WİNDOWS 2000 DATACENTER SERVER
Windows 2000 Server ve Advanced Server ile gelen bütün özellikleri kapsamanın yanı sıra gelişmiş ve büyük kapasiteli bellek yönetimi ve daha fazla işlemci desteği gibi teknolojilere sahiptir. Windows 2000 Datacenter Server büyük database uygulamaları için geliştirilmiştir.
OLAP, OLTP uygulamaları, ISP ve Web sunucusu olarak da kullanılabilecek özelliklere sahip olan Datacenter Server 32 işlemci ve 64 GB ana belleği (maksimum) destekler.
III. WİNDOWS 2000'İN ÖZELLİKLERİ
Aşağıda Windows 2000 ile gelen özellikleri ve yenilikler şu şekilde sıralanabilir:
A. ACTİVE DİRECTORY
Active Directory, Windows 2000'in domain yapısıdır. Network üzerindeki kullanıcıların ve kaynakların (bilgisayar, yazıcı, disk vb) yönetimini sağlar. Domainler, siteler arası replikasyon işlemi, Group Policy gibi düzenlemeler, birer Active Directory alt yapısı olarak düzenlenir.
B. SERTİFİKA SERVİSLERİ
Windows 2000 içinde sertifika servisleri aracılığıyla kendi genel anahtar (public key) alt yapınızı yaratabilirsiniz. Public key alt yapısı ile güvenli e-mailler, dijital imza ve diğer kimlik denetimi kontrolleri yaratabilirsiniz. Sertifika servisleri aracılığıyla X.509 V3 sertifikalarını içeren bir sertifika yönetimi yapabilirsiniz.
C. CLUSTERİNG
Server clusterları (kümeler) birden çok Windows 2000 çalıştıran sunucu işletimini birleştirerek kullanıcıların kaynakları kesintisiz olarak kullanmasını sağlar. Eğer sunuculardan birisi arızalanırsa (failover) diğer sunucular otomatik olarak devreye girerler.
D. COMPONENT SERVİSLERİ
Component servisleri, COM (Component Object Model) ve MTS (Microsoft Transaction Server) teknolojilerine dayalı bir dizi yazılım servistir. Component servisleri uygulamaların daha iyi çalışmasını sağlarlar.
E. DİSK KOTASI
NTFS formatı ile formatlanan diskler üzerinde belli kullanıcılar için belli bir alan sınırı konulabilir. Bununla birlikte kullanıcıların belli bir alanın üzerinde alan harcamak istediğinde mesaj verilebilir.
F. DİNAMİK DHCP VE DNS
DHCP ve DNS birlikte çalışarak istemci bilgisayarların IP adres atanmasını ve değişiklikleri dinamik olarak günceller.
G. ENCRYPTED FİLE SYSTEM
Encrypted file system (şifrelenmiş dosya sistemi) bilgisayar üzerindeki verilerin korunması için geliştirilmiş diğer bir düzenlemedir.
H. ENTERPRİSE MEMORY ARCHİTECTURE
Windows 2000 Advanced Server gelişmiş bellek kullanımıyla yüksek miktardaki ana bellek alanı (RAM) üstünlüklerinden yararlanarak uygulamalara daha iyi hizmet verir. Alpha bilgisayarlar için maksimum 32 GB bellek alanı kullanılabilir. Intel bilgisayarlar için bu alan 8 GB'dır.
I. DİSTRİBUTED FİLE SYSTEM
Distributed File System (Dfs), değişik dosya sistemlerinin tek bir mantıksal directory yapısı altında toplanmasını sağlar. Daha önceki Windows işletim sistemlerinde de kullanılan bu sistem Windows 2000 içinde geliştirilmiş ve hata toleransı özellikleri eklenmiştir. Dfs sayesinde ağ üzerindeki paylaşımların fiziksel yerleri bir ağaç yapısı içinde izlenir.
J. GROUP POLİCY
Grup Politikaları kullanıcılar ve bilgisayarlar için geliştirilen özel düzenlemeleri kapsar. Örneğin kullanıcıların bilgisayar üzerindeki belli işlemlerinin kısıtlanması ya da kullanıcının logon olmasıyla birlikte otomatik olarak yapılan bir yazılım kuruluşu gibi işlemleri kapsar. Grup Politikaları diğer birçok özellik gibi Active Directory'nin bir parçasıdır ve sistem yönetimini kolaylaştırır.
K. INTELLİMİRROR
Windows 2000 Professional için geliştirilmiş bu teknoloji, merkezi politikalar temelinde sistem yönetiminin yapılmasını sağlar. Yazılım ve kullanıcı verileri bu özellik sayesinde kolayca yüklenebilir. IntelliMirror teknolojisi ile uzaktan işletim sistemi özellikle birlikte kullanılarak arızalanan bilgisayarların değiştirilmesi sağlanır.
IntelliMirror sayesinde Windows 2000 Professional kullanıcıları, nereden logon olurlarsa olsunlar, masaüstleri kullanıcıların gereksinimlerine göre otomatik olarak yeniden düzenlenir.
L. INTERNET INFORMATİON SERVİCES 5.0
Windows 2000 Advanced Server, IIS 5.0 içerir. IIS, Web sayfalarının Intranet içinde ya da Internet üzerinde yayınlanmasını sağlar. Web uygulamalarının kullanılmasını sağlar.
M. INTERNET PROTOCOL SECURİTY (IPSEC)
Internet Protocol Security (IPSec), Intranet içinde güvenli iletişim sağlamak için ve Internet üzerinde güvenli VPN (Virtual Private Network) kurmak için kullanılır.
N. KERBEROS V5 PROTOKOLÜ
Kerberos V5 yaygın kullanılan bir authentication (kimlik denetimi) protokolüdür. Kerberos V5 sayesinde kullanıcı tek bir logon işlemi ile bütün kurumsal ağlara güvenli bir şekilde girebilir. Bunun dışında Kerberos V5 protokolü karşılıklı kimlik denetimini de yerine getirir.
O. PLUG AND PLAY
Plug and Play özelliği donanım bileşenlerinin otomatik olarak tanınmasını ve konfigürasyonlarının kolayca yapılmasını sağlayan teknolojik bir özelliktir. Bu özellik sayesinde işletim sistemleri donanım bileşenlerini otomatik olarak tanır.
NOT: Bu dokümanlar Faruk Çubukçu tarafından hazırlanmıştır. Burada adı geçen ticari ünvanlar ve markalar bilgi amaçlı kullanılmışlardır ve kendi imtiyazlarına sahiptirler. Bu dokümanlar ticari amaçlı olarak kullanılmaz. Daha fazla bilgi için [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] adresine bakınız.
P. REMOTE INSTALLATİON SERVİSLERİ
RIS ile Windows 2000 Professional'ın uzaktan kurulması sağlanır. Bu işlem için client bilgisayarın PXE (Pre-Boot Execution Environment) özelliği ile ya da bir açılış disketi ile açılması gerekir.
R. TERMİNAL SERVİSİ
Terminal servisi sayesinde kullanıcılar Windows 2000 Professional ortamına çok daha düşük özellikleri olan bir bilgisayardan erişebilirler.
S. VİRTUAL PRİVATE NETWORK
VPN'lerin amacı kullanıcıların ofislerinin dışındayken de bilgisayarlarına erişmeleridir. VPN sayesinde kullanıcılar şirket ağına güvenli bir şekilde ulaşabilirler. Bu bağlantı yerel bir Internet servis sağlayıcı aracılığıyla olur.
T. WİNDOWS SCRİPT HOST
WHS ile işlemlerin otomatikleştirilmesi sağlanır. WHS herhangi bir dil temelli değildir. Scriptler Visual Basic Scripting Edition gibi herhangi bir scripting dili ile yazılabilir.
U. YENİDEN BAŞLATMAK
Windows 2000 ile sistemi yeniden başlatmanızı gerektiren durumlar en aza indirilmektedir. Kuruluş ve konfigürasyon değişikliklerinin ardından sistemi yeniden başlatma durumu Windows 2000'de Windows NT'ye göre çok daha azaltılmıştır. Örneğin Windows NT Workstation'da yüklenen yetmiş beş protokol ve aygıt sürücüsü için yeniden başlatma gerekirken, Windows 2000'de bu sayı yediye inmiştir.
V. WİNDOWS INSTALLER
Windows Installer uygulamaların doğru olarak yüklenmesini ve kaldırılmasını sağlar. Eğer uygulama dosyalarından birisi silinir ya da bozulursa onu otomatik olarak onarmaya çalışır. Bununla birlikte service pack gibi yükseltmelerin de otomatik olarak yapılmasını sağlar. Windows Installer özel kuruluşlar, tamir ve kaldırma işlemlerinde kolaylıklar sağlar. Özel kuruluş işlemi programlarda clip art, sözlük gibi yer alan eklerin mönülerde görünmesine karşılık kurulu olmamasıdır.
III. UYGULAMA
Bu hafta uygulama yoktur. Windows 2000 ve Windows NT hakkında bilgi edinmeye çalışın. Eğer Windows 2000 kullanıyorsanız onun kuruluşunun nasıl yapılandırıldığını tanımaya çalışın. Kaç sunucu (server), kaç istemci gibi. Bu arada network hakkında hep bilgilenme gereksiniminiz olacak. Bu alanda kendinizi bilgilendirmeye bakın, TCP/IP, Internet bağlantısı gibi.
IV. GÖZDEN GEÇİRME
1. Windows 2000'in genel özellikleri nelerdir?
2. Windows 2000 ile Windows NT işletim sistemleri arasındaki ilişki nedir?
3. Windows 2000 adı altında hangi ürünler (paketler) vardır?
4. Windows 2000 ile Windows 98 arasındaki temel fark nedir?
5. Active Directory nedir? Ne sağlar?
6. Synchronization Manager'ın görevi nedir ?
7. NTFS dosya sisteminin özellikleri nelerdir?
Ders sonunda yapabilecekleriniz:
-Windows 2000 işletim sisteminin özelliklerini açıklamak.
-Windows 2000 ile gelen yeniliklerini açıklamak.
-Windows 2000 platformundaki işletim sistemlerini açıklamak.
-Windows NT ile Windows 2000 arasındaki farkları açıklamak.
-Windows 2000 Professional'ın temel özelliklerini açıklamak.
-Windows 2000 Advanced Server'ın temel özelliklerini açıklamak.
-Windows 2000 DataCenter Server'ın temel özelliklerini açıklamak.
I. MİCROSOFT WİNDOWS 2000
Microsoft Windows 2000, Microsoft tarafından geliştirilmiş, kurumsal, güvenilir, ölçeklenebilir, geniş kurulum olanaklarına ve çok sayıda yönetim aracına sahip yeni ve güçlü bir işletim sistemidir. Windows NT işletim sistemlerinin bir devamı ya da Windows NT 5.0 olarak yorumlanabilir.
Windows 2000 kurumsal (enterprise) alanda kullanılması gereken bir işletim sistemidir. Bu nedenle en önemli özelliklerinin başında yönetim olanakları be altyapı tasarımı gelir. Windows 2000, uygulama geliştiriciler içinde iyi bir ortam sağlamıştır.
Windows 2000, değişik paketleri olan bir ürün olarak ortaya çıkmanın yanı sıra kısa zamanda Exchange Server 2000, SQL Server 2000 gibi bütün sunucu yazılımlarını da bu ortama taşımayı sağlayan temel bir dönüşümü de başlatmıştır. Önümüzdeki yıllarda artık bütün bu sunucu yazılımlarını Windows 2000 üzerinde göreceğiz.
Microsoft Windows 2000'in yenilikleri ve özellikleri değişik açılardan ele alınabilir. Bunlardan birisi aşağıdaki sıralamadır:
-En Kolay Windows
-Windows NT Gücü ve Güvenliği
-Windows 98'den Daha İyi
Şimdi bu genel özelliklere kısaca bakalım:
NOT: Bu dokümanlar Faruk Çubukçu tarafından hazırlanmıştır. Burada adı geçen ticari ünvanlar ve markalar bilgi amaçlı kullanılmışlardır ve kendi imtiyazlarına sahiptirler. Bu dokümanlar ticari amaçlı olarak kullanılmaz. Daha fazla bilgi için [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] adresine bakınız.
A. EN KOLAY WİNDOWS
Server sürümleriyle ağ (network) kurmak ya da Professional sürümü ile tek başına kullanabileceğimiz en kolay işletim sistemidir. Temel işlemleri ve Web işlemleri için kullanabileceğiniz en basit işletim sistemidir. Office 2000 sistemi kişiselleştirilmiş mönü sistemi, program seçeneklerini için balon açıklamalar, donanımı yapılandırma ve bağlantı sihirbazları gibi çok sayıda araç ile daha kolay bir kullanım ve yönetim söz konusudur.
Yeni özellikleriyle bozulan uygulama dosyalarını bulmak ve otomatik olarak tamir etmek gibi teknolojik özellikleri pürüzsüz bir işletimi sağlar. Ayrıca kurmak ve yönetmek için de çok sayıda araca sahiptir.
B. WİNDOWS NT GÜCÜ
Windows 2000 işletim sistemleri güvenlik ve performans bakımından Windows NT'yi temel almaktadır. Windows 2000 ile çok büyük bellek alanlarından yararlanabilmek söz konusudur. Bununla birlikte 64 MB ana bellek kapasiteli bilgisayarlarda yüksek performans elde edebilirsiniz. Ayrıca çok sayıda işlemci desteği ile gereken uygulamalara ek performans sağlanabilir.
Windows 2000 ayrıca güvenlik olarak Windows NT'yi temel alır. Windows NT benzeri güvenlik sistemine ek olarak EFS dosya sistemi ile sabit diskler üzerindeki verileri şifreleyerek korur. Kerberos 5 gibi endüstri standardı olan onaylama (authentication) protokolleri kullanılır.
Bunun dışında Windows 2000 ile sağlanan elektronik kimlik kartı desteği ile bilgilerin korunması sağlanır. Bu düzenlemeler onaylama, dijital imza ve alışveriş gibi işlemleri içerir.
C. WİNDOWS 98'DEN DAHA İYİ
Eskiden beri "daha iyi Windows" sözcükleriyle Windows ortamını en iyi temsil etme ifadeleri kullanılmaktadır. Windows 2000 de Windows 98'den iyidir. Windows 2000, "Plug and Play" özelliği ve diğer özellikleriyle sağladığı yeni kuşak donanım ve aygıt desteği ile Windows 98 ile gelen teknolojik üstünlükleri içermektedir.
-Mobil kullanıcı desteği; ACPI (Advanced Configuration and Power Interface) ile sağlanan gelişmiş güç yönetimi özellikleri.
-Çevrimdışı (offline) çalışma; ağ üzerindeki dosyaların kopyalarının bilgisayara alınması ve ağ bağlantısının olmadığında çevrimdışı olarak çalışmayı sürdürebilme özelliği. Daha sonra zaman uyumu (synchronization) yöneticisi ile dosyalar arasındaki farklılıklar giderilir.
-Plug and Play (Tak ve Kullan) özelliği.
-USB (evrensel seri veri yolu) desteği.
-AGP (Accelerated Graphics Port) ile yüksek kaliteli grafik görüntüsü desteği.
II. WİNDOWS 2000 PLATFORMU
Windows 2000 platformunun yapabileceklerini anlamak için en uygun Windows 2000 platformunun seçilmesi gerekir. Windows 2000 işletim sistemi dört ayrı ölçekte pazara sunulmuştur:
-Windows 2000 Professional
-Windows 2000 Server
-Windows 2000 Advanced Server
-Windows 2000 Datacenter Server
A. WİNDOWS 2000 PROFESSİONAL
Windows 2000 Professional, Windows NT Workstation yerine geçecek bir üründür. Yüksek performansa ve güvenliğe gereksinim duyacak kişisel kullanımlar için ve kurumsal alanda sunucu ürünlere client (istemci) olabilecek bir masaüstü işletim sistemidir. Diğer bir deyişle Windows 2000 ağlarının doğal bir istemcisi olarak kullanılır.
Windows 2000, Windows 98 ile gelen bütün teknolojileri desteklemekle birlikte özellikle mobil kullanıcıları desteklemek için yeniliklere sahiptir. İletişim, donanım uyumluluğu ve yazılım kuruluşlarında kullanılmak üzere yeni teknolojilere sahiptir.
B. WİNDOWS 2000 SERVER
Windows 2000 Professional ile gelen bütün yenilikleri kapsamaktadır. Ağ yönetimi için çok sayıda servise sahiptir. File, print, application (uygulama) ve Web sunucusu (server) olarak kullanılmak üzere geliştirilmiştir.
Windows 2000 Server işletim sistemi Windows NT 4.0'ın gelişmiş özellikleri üzerine kurulmuştur. Gelişmiş bellek ve işlemci desteğine sahiptir. En önemli özelliği Active Directory servisidir. Active Directory, Windows 2000 ağı içinde bir servistir. Bu servis ağ kaynakları (kullanıcılar, gruplar, bilgisayarlar vb.) hakkında bilgi saklar. Ağ kaynaklarına erişmek ve onları yönetmek artık Active Directory Servisinin arabirimi olan programlar aracılığıyla yapılır. Windows 2000 Active Directory servisi, sistem konfigürasyonu, kullanıcı düzenlemeleri, uygulamalar hakkında bilgi saklar. Policy düzenlemeleriyle birlikte sistem yöneticileri kullanıcıların masaüstlerini (dağıtım masaüstü yönetimi), ağ servislerini ve yazılımlarını (uygulamaları) merkezi olarak bir noktadan yönetebilir.
C. WİNDOWS 2000 ADVANCED SERVER
Windows 2000 Server ile gelen bütün özellikleri kapsamanın yanı sıra gelişmiş bellek yönetimi ve clustering (kümeleme) gibi teknolojilere sahiptir. Windows 2000 Advanced Server büyük ağları yönetmek için geliştirilmiştir.
Clustering (kümeleme) ağ üzerindeki sunucuları bir birine bağlayarak sistemin (disk kaynakları ve uygulamalar) kesintisiz olarak kullanılmasını sağlar.
D. WİNDOWS 2000 DATACENTER SERVER
Windows 2000 Server ve Advanced Server ile gelen bütün özellikleri kapsamanın yanı sıra gelişmiş ve büyük kapasiteli bellek yönetimi ve daha fazla işlemci desteği gibi teknolojilere sahiptir. Windows 2000 Datacenter Server büyük database uygulamaları için geliştirilmiştir.
OLAP, OLTP uygulamaları, ISP ve Web sunucusu olarak da kullanılabilecek özelliklere sahip olan Datacenter Server 32 işlemci ve 64 GB ana belleği (maksimum) destekler.
III. WİNDOWS 2000'İN ÖZELLİKLERİ
Aşağıda Windows 2000 ile gelen özellikleri ve yenilikler şu şekilde sıralanabilir:
A. ACTİVE DİRECTORY
Active Directory, Windows 2000'in domain yapısıdır. Network üzerindeki kullanıcıların ve kaynakların (bilgisayar, yazıcı, disk vb) yönetimini sağlar. Domainler, siteler arası replikasyon işlemi, Group Policy gibi düzenlemeler, birer Active Directory alt yapısı olarak düzenlenir.
B. SERTİFİKA SERVİSLERİ
Windows 2000 içinde sertifika servisleri aracılığıyla kendi genel anahtar (public key) alt yapınızı yaratabilirsiniz. Public key alt yapısı ile güvenli e-mailler, dijital imza ve diğer kimlik denetimi kontrolleri yaratabilirsiniz. Sertifika servisleri aracılığıyla X.509 V3 sertifikalarını içeren bir sertifika yönetimi yapabilirsiniz.
C. CLUSTERİNG
Server clusterları (kümeler) birden çok Windows 2000 çalıştıran sunucu işletimini birleştirerek kullanıcıların kaynakları kesintisiz olarak kullanmasını sağlar. Eğer sunuculardan birisi arızalanırsa (failover) diğer sunucular otomatik olarak devreye girerler.
D. COMPONENT SERVİSLERİ
Component servisleri, COM (Component Object Model) ve MTS (Microsoft Transaction Server) teknolojilerine dayalı bir dizi yazılım servistir. Component servisleri uygulamaların daha iyi çalışmasını sağlarlar.
E. DİSK KOTASI
NTFS formatı ile formatlanan diskler üzerinde belli kullanıcılar için belli bir alan sınırı konulabilir. Bununla birlikte kullanıcıların belli bir alanın üzerinde alan harcamak istediğinde mesaj verilebilir.
F. DİNAMİK DHCP VE DNS
DHCP ve DNS birlikte çalışarak istemci bilgisayarların IP adres atanmasını ve değişiklikleri dinamik olarak günceller.
G. ENCRYPTED FİLE SYSTEM
Encrypted file system (şifrelenmiş dosya sistemi) bilgisayar üzerindeki verilerin korunması için geliştirilmiş diğer bir düzenlemedir.
H. ENTERPRİSE MEMORY ARCHİTECTURE
Windows 2000 Advanced Server gelişmiş bellek kullanımıyla yüksek miktardaki ana bellek alanı (RAM) üstünlüklerinden yararlanarak uygulamalara daha iyi hizmet verir. Alpha bilgisayarlar için maksimum 32 GB bellek alanı kullanılabilir. Intel bilgisayarlar için bu alan 8 GB'dır.
I. DİSTRİBUTED FİLE SYSTEM
Distributed File System (Dfs), değişik dosya sistemlerinin tek bir mantıksal directory yapısı altında toplanmasını sağlar. Daha önceki Windows işletim sistemlerinde de kullanılan bu sistem Windows 2000 içinde geliştirilmiş ve hata toleransı özellikleri eklenmiştir. Dfs sayesinde ağ üzerindeki paylaşımların fiziksel yerleri bir ağaç yapısı içinde izlenir.
J. GROUP POLİCY
Grup Politikaları kullanıcılar ve bilgisayarlar için geliştirilen özel düzenlemeleri kapsar. Örneğin kullanıcıların bilgisayar üzerindeki belli işlemlerinin kısıtlanması ya da kullanıcının logon olmasıyla birlikte otomatik olarak yapılan bir yazılım kuruluşu gibi işlemleri kapsar. Grup Politikaları diğer birçok özellik gibi Active Directory'nin bir parçasıdır ve sistem yönetimini kolaylaştırır.
K. INTELLİMİRROR
Windows 2000 Professional için geliştirilmiş bu teknoloji, merkezi politikalar temelinde sistem yönetiminin yapılmasını sağlar. Yazılım ve kullanıcı verileri bu özellik sayesinde kolayca yüklenebilir. IntelliMirror teknolojisi ile uzaktan işletim sistemi özellikle birlikte kullanılarak arızalanan bilgisayarların değiştirilmesi sağlanır.
IntelliMirror sayesinde Windows 2000 Professional kullanıcıları, nereden logon olurlarsa olsunlar, masaüstleri kullanıcıların gereksinimlerine göre otomatik olarak yeniden düzenlenir.
L. INTERNET INFORMATİON SERVİCES 5.0
Windows 2000 Advanced Server, IIS 5.0 içerir. IIS, Web sayfalarının Intranet içinde ya da Internet üzerinde yayınlanmasını sağlar. Web uygulamalarının kullanılmasını sağlar.
M. INTERNET PROTOCOL SECURİTY (IPSEC)
Internet Protocol Security (IPSec), Intranet içinde güvenli iletişim sağlamak için ve Internet üzerinde güvenli VPN (Virtual Private Network) kurmak için kullanılır.
N. KERBEROS V5 PROTOKOLÜ
Kerberos V5 yaygın kullanılan bir authentication (kimlik denetimi) protokolüdür. Kerberos V5 sayesinde kullanıcı tek bir logon işlemi ile bütün kurumsal ağlara güvenli bir şekilde girebilir. Bunun dışında Kerberos V5 protokolü karşılıklı kimlik denetimini de yerine getirir.
O. PLUG AND PLAY
Plug and Play özelliği donanım bileşenlerinin otomatik olarak tanınmasını ve konfigürasyonlarının kolayca yapılmasını sağlayan teknolojik bir özelliktir. Bu özellik sayesinde işletim sistemleri donanım bileşenlerini otomatik olarak tanır.
NOT: Bu dokümanlar Faruk Çubukçu tarafından hazırlanmıştır. Burada adı geçen ticari ünvanlar ve markalar bilgi amaçlı kullanılmışlardır ve kendi imtiyazlarına sahiptirler. Bu dokümanlar ticari amaçlı olarak kullanılmaz. Daha fazla bilgi için [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] adresine bakınız.
P. REMOTE INSTALLATİON SERVİSLERİ
RIS ile Windows 2000 Professional'ın uzaktan kurulması sağlanır. Bu işlem için client bilgisayarın PXE (Pre-Boot Execution Environment) özelliği ile ya da bir açılış disketi ile açılması gerekir.
R. TERMİNAL SERVİSİ
Terminal servisi sayesinde kullanıcılar Windows 2000 Professional ortamına çok daha düşük özellikleri olan bir bilgisayardan erişebilirler.
S. VİRTUAL PRİVATE NETWORK
VPN'lerin amacı kullanıcıların ofislerinin dışındayken de bilgisayarlarına erişmeleridir. VPN sayesinde kullanıcılar şirket ağına güvenli bir şekilde ulaşabilirler. Bu bağlantı yerel bir Internet servis sağlayıcı aracılığıyla olur.
T. WİNDOWS SCRİPT HOST
WHS ile işlemlerin otomatikleştirilmesi sağlanır. WHS herhangi bir dil temelli değildir. Scriptler Visual Basic Scripting Edition gibi herhangi bir scripting dili ile yazılabilir.
U. YENİDEN BAŞLATMAK
Windows 2000 ile sistemi yeniden başlatmanızı gerektiren durumlar en aza indirilmektedir. Kuruluş ve konfigürasyon değişikliklerinin ardından sistemi yeniden başlatma durumu Windows 2000'de Windows NT'ye göre çok daha azaltılmıştır. Örneğin Windows NT Workstation'da yüklenen yetmiş beş protokol ve aygıt sürücüsü için yeniden başlatma gerekirken, Windows 2000'de bu sayı yediye inmiştir.
V. WİNDOWS INSTALLER
Windows Installer uygulamaların doğru olarak yüklenmesini ve kaldırılmasını sağlar. Eğer uygulama dosyalarından birisi silinir ya da bozulursa onu otomatik olarak onarmaya çalışır. Bununla birlikte service pack gibi yükseltmelerin de otomatik olarak yapılmasını sağlar. Windows Installer özel kuruluşlar, tamir ve kaldırma işlemlerinde kolaylıklar sağlar. Özel kuruluş işlemi programlarda clip art, sözlük gibi yer alan eklerin mönülerde görünmesine karşılık kurulu olmamasıdır.
III. UYGULAMA
Bu hafta uygulama yoktur. Windows 2000 ve Windows NT hakkında bilgi edinmeye çalışın. Eğer Windows 2000 kullanıyorsanız onun kuruluşunun nasıl yapılandırıldığını tanımaya çalışın. Kaç sunucu (server), kaç istemci gibi. Bu arada network hakkında hep bilgilenme gereksiniminiz olacak. Bu alanda kendinizi bilgilendirmeye bakın, TCP/IP, Internet bağlantısı gibi.
IV. GÖZDEN GEÇİRME
1. Windows 2000'in genel özellikleri nelerdir?
2. Windows 2000 ile Windows NT işletim sistemleri arasındaki ilişki nedir?
3. Windows 2000 adı altında hangi ürünler (paketler) vardır?
4. Windows 2000 ile Windows 98 arasındaki temel fark nedir?
5. Active Directory nedir? Ne sağlar?
6. Synchronization Manager'ın görevi nedir ?
7. NTFS dosya sisteminin özellikleri nelerdir?
